06/04/09

Usos i tradiçones



La alimentaçon diária, era sóbria i pouco dibersificada, na maior parte de las famílias. De manhana, sin ir a la mesa, tomaba-se l pequeinho-almuorço (zaiunar), comendo un pedaço de pan ó torrada, a las bezes cun chicha de cochino, giralmente cozida ne l die anterior. Ls homes habituados, bubian ua golada de augardiente, ó un copo de bino. Solo alguas famílias más abastadas, tomában l sou café cun lheite. Depuis de l meidie, comie-se l almuorço, giralmente cumpuosto por "Caldo"- cozido cun lhegumes, patata i un pedaço de chicha de cochino;ó patata cozida cun chicha de cochino. A la nuite, depuis de l toque de las trindades, serbia-se la "cena" (na beç de l jantar), cumpuosta outra beç pul "caldo" i algun pedaço de chicha que sobeijasse de l almuorço. L "caldo" (an beç de la sopa), era cunfecionado an pote de fierro fundido, adonde se cozian quaije todos ls alimentos diários i, tamien, ne ls dies festibos, pus naqueilhes tiempos, nun habie rede de gáç para uso doméstico i, las botijas que agora se usan, solo mui recentemente chegórun a la nuossa aldé. Ne ls dies de la matança de l cochino, de la lhimpa, bodas ó batizados, a quemido era más abundante i más dibersificada. Poré, estes dies custituían scepçon nas regras alimentares de la nuossa quemunidade! Las pessonas de la nuossa aldé, noutros tiempos, bibiran cun difilcudades! Tenien alimentaçon regular, mas pouco dibersificada. Nun passában fame, mas alimentában-se sobriamente, a la base de bastante pan de centeno, cozido l forno caseiro, i de la chicha de cochino ( quenhon salgado i fumeiro). Siempre houbiste bastante fruita de la época, cunsumida cumo cumplemento alimentar inestimable. L boieiroe l pastor, lhebában un naco de pan i, a las bezes, un pedacinho de chicha de cochino, cozida. L lheite de cabra, alhá pul campo, tamien serbia para l pastor fazer uas "caldos" (pedaços de pan cun lheite), ó buber uas goladas, sin l fermentar. A maior parte de l ganados i de las manadas de bacas (familiares), tenien ua cabrita, cujo lheite era aprobeitado, tamien, para bender ó oufertar al bezino, más abastado, que nun prescindia deste produto matinal, ó para alguien de la família, que necessitasse deste alimento special, por ser criança ó por star doente. Assi i to, la nuossa quemunidade de outrora, sabie recebir ls sous amigos, an dies de fiesta, casamento ó batizado, cun refeiçones más abundantes, stufando un frango, ó sacrificando ua rés la fin de tener chicha suficiente para la família i cumbidados.